Odgurmış Bu Tüşke Adın Yörüg Ayur
Odgurmış Bu Rüyaya Başka Bir Tâbir Söyler
Yanut berdi odğırmış aydı tüşüm, yörügi bu ermez ay eşim tuşum
Odgurmış cevap verdi ve : — Ey dostum, rüyanın tâbiri böyle değildir — dedi —
Özüñ körmiş erse bu tüşni yatıp, yörügi ol erdi kim aydıñ etip
Eğer uykuda bu rüyayı sen görmüş olsa idin, bunun tâbiri de senin güzelce yorduğun gibi olurdu.
Seniñ himmetiñ barça dünyâ-turur, bu dünyâ tilegli bu dünyâ bulur
Senin gayretin hep bu dünya içindir, bu dünyayı isteyen bu dünyayı bulur.
Meniñ bu özüm kaçtı dünyâ kodup, bu yerde-turur-men kör emgek yüdüp
Ben ise, bu dünyayı bırakıp kaçtım, zahmetlere katlanarak, burada yaşıyorum.
Tükel yörmediñ tüş yörügin maña, eşitgil bu tüş men yöreyin saña
Sen benim rüyamı tam olarak yormadın, dinle, bu rüyayı ben sana tâbir edeyim.
Ediz bağnalığ-men şatu kördüküm, tiriglik-turur ay kadaş yördüküm
Gördüğüm basamaklı yüksek merdiveni, ey kardeş, ben hayat olarak yoruyorum.
Şatunuñ başıña tegi yokladım, yaşımnı tükettim tiriglik yedim
Merdivenin başına kadar yükselmem, yaşımın tükenmesi, hayatımın tamamlanmasıdır.
Başıña ağıp men ol atçı kelip, maña berdüki suvnı içtim alıp
Merdivenin başına kadar yükseldim ve o atlının gelerek bana verdiği suyu alıp içtim.
Ol atçı-turur kör atalığlarığ, atasız kılığlı ay kılkı arığ
Evlâtları babasız bırakan bu atlıdır, ey temiz kalpli insan.
Ol atçı-turur kör itilmişlerig, buzuğlı yorıtımağlı cânlığ tirig
Tanzim edilenleri bozan ve hayattaki canlıları hareketsiz bırakan bu atlıdır.
Idışlığ suvuğ men tükel içmişim, tiriglikke yördüñ uzattıñ yaşım
Benim kaptaki suyu alıp içmiş olmamı sen hayata yordun ve ömrümü uzattın.
Tiriglik bolur suv sen aymış teg ök, yarım içse kalsa yarımı ülüg
Su, eğer yarısı içilir ve yarısı bırakılırsa, senin dediğin gibi, hayata delâlet eder.
Yarım sav içip kodtum erse yarım, yarım kalğay erdi tirigliklerim
Ben de suyun yarısını içip, yansını bırakmış olsa idim, ömürümün yansı kalmış olurdu.
Idışlığ suvuğ içtim emdi tükel, tükettim tiriglik esen edgü kal
Kaptaki suyun tamamını içtim ve hayatımı tamamladım, sen sağ ve hoşça kal.
Negü ter eşitgil ukuşluğ bügü, bügüler sözin sözke ul tüp tegü
Akıllı hakîm insan ne der, dinle, hakimlerin sözünü sözlerin temeli ve esâsı olarak kabul etmelidir.
Idışlığ suvuğ tüşte içse yarım, tükedi tiriglik yarımı birim
Rüyada bir kaptaki suyun yarısı içilirse, hayatın yarısı tükendi ve yarısı borç olarak kaldı;
Kalı içse suvnı tüketü tükel, tükedi tiriglik kazıldı karım
Eğer suyun tamamı sonuna kadar içilirse, hayat sonuna erdi ve mezar kazıldı demektir.
Yokaru uçup bu özüm teñdüki, yaşıl kökke örlep teñip siñdüki
Benim yukarı uçup, kaybolmam ve mâvî göğe çıkıp, boşluğa karışmam,
Süzük cân-turur ol bu keptin çıkıp, yana yandı kelmez yeriñe ağıp
Temiz canın bu kalıbından çıkarak, bir daha yerine dönmemek üzere uçmuş olmasına delâlet eder.
Bayat tüşte belgürtti emdi maña, ölümke anunğu kerek ay toña
Tanrı bana şimdi bunu rüyada malûm etti, ey kahraman, artık ölüme hazırlanmam lâzımdır.
Bu tüşnüñ yörügi bu yañlığ-turur, adınsığ yörer sen maña ay unur
Bu rüyanın tâbiri böyle olur, ey kudretli insan, sen bunu bana başka türlü yoruyorsun.
Sen edgü kılur sen meniñ köñlümi, ölüm utru keldi otı yok emi
Sen benim gönlümü teselli etmek istiyorsun, fakat ölüm karşıma geldi, bunun çâresi ve devası yoktur.
Baka körgil emdi ay köñli tirig, ölüm kötki kıldı yağız yerlerig
Ey gönülü diri olan insan, dikkat et, ölüm kara toprakları tepeciklere çevirdi.
Neçe karşı ordu bezeklig sarây, ölüm buzdı barça turu kaldı hây
Hey, ölüm nice konak, köşk ve süslü sarayları darmadağın etti ve ıssız bıraktı.
Neçe kür küvenür bedük beglerig, ölüm yerke soktı baka kör tirig
Ölüm nice cesur ve kendine güvenir büyük beyleri toprağa soktu, ey yaşayan insan, dikkat et.
Neçe küç bileklig yumıtmışlarığ, ölüm tuttı saçtı yırattı arığ
Ölüm nice kuvvetli bileklerin topladıklarını alıp, hepsini saçtı ve dağıttı.
Tañ ermez ölüm tuğsa yalñuk ölür, kamuğ tın tokığlı ölümke törür
Buna şaşmamalı, ölüm doğarsa, insan ölür, bütün nefes alanlar ölmeğe mahkûmdur.
Tañı bu-turur kör ölügli et öz, ölümüg unıtıp kodur tilde söz
Şaşılacak şey şudur ki, fâni vücûd ölümü unutur ye bunun lâfını bile etmez.
Usayuk bu yalñuk bilir ölgüsin, özindin kitermez osallık usın
Bu insan gafildir, öleceğini bildiği hâlde, gaflet uykusundan kurtulamaz.
Ölüm hak-turur kör keçiş yok adın, negü erki hâlim ölümde kedin
Ölüm haktır, ondan kurtulmak imkânı yoktur, ölümden sonra acaba hâlim nice olacak.
Sakınçım bu ol ay köñüldeş eşim, ölümde kedin teñri itsü işim
Ey gönül arkadaşım, endişem budur, Tanrı ölümden sonraki işlerimi düzene koysun.
Barın tap kılıp men keçürdüm künüm, erej emgek ertti yarudı tünüm
Ne varsa, ona kanâat ederek, günümü geçirdim, huzur veya zahmet, bunlar geçti, gecem de sonsuz olmadı.
Elig kısğa tuttum tavar termedim, havâ ârzûlarka köñül bermedim
Elimi kısa tuttum, mal toplamadım, heva ve arzulara gönül vermedim.
Bu künke sakındım özüm yüklerin, yinitmek tiledim yazukum barın
Bu günümü düşünerek üzerimdeki bütün yükleri ve günahlarımı hafifletmek istedim.
Negü ter eşitgil bilig bergüçi, bağırsak bu öt sav erig bergüçi
Bilgi öğreten, nasihat ve öğüt veren merhametli insan ne der, dinle.
Usanma katığlan yüküñni yinit, yoluñ kılda yinçge özüñni könit
Gafil olma, gayret et, yükünü hafiflet, yolun kıldan incedir, doğru yürü.
Bu kün yatma emge işiñni itin, keçer emgekiñ sen köçerde unıt
Bugün yatma, zahmet çek, işini tanzim et, bu geçici zahmetlerini sen göçerken unut.
Yana aydı ay çın bağırsak kadaş, barır-men udu sen kelir sen adaş
Yine dedi, — Ey gerçekten bana bağlı kardeşim, ben gidiyorum, benim arkamdan sen de geleceksin.
Saña kaç ağız söz özüm sözleyin, unıtma anı sen meniñde kedin
Sana bir kaç söz söyleyeyim, sen bunları benden sonra da unutma.
Tirigde bağırsak özüm bolsunı, özümde kedin bu sözüm kalsunı
Henüz hayatta iken, sana bir iyliğim dokunsun, ben gittikten sonra bu söz de benden kalsın.
