Öğdülmiş Odgurmış'a Avam İle Nasıl Münâsebet Kurulması Gerektiğini Söyler
Öğdülmiş Odgurmışka Kara Âm Bodun Birle Neteg Katilğu Kerekin Ayur
Öğdülmiş Odgurmış'a Avam İle Nasıl Münâsebet Kurulması Gerektiğini Söyler
Kara âm bodun barça kılkı öñi, biligi ukuşı kılınçı teñi
Avam halkın tabiatı tamamen ayrıdır, onun bilgisi, aklı ve tavrı da tabiatı gibidir.
Kılıksız bolurlar kara âm bodun, törü yok toku yok katılmış üdün
Avam halk görgüsüz olur, aralarındaki münâsebetlerinde ne töre, ne de usûl vardır.
Velikin bularsız yeme bolmaz iş, tilin edgü sözle añar bolma iş
Fakat yine bunlarsız iş olmaz, onlara karşı iyi muamelede bulun, fakat onlarla arkadaşlık etme.
Kara kılkı barça bolur kap kara, kara kılma özni küdezü tur a
Avâmm, kara halkın, tabiati her vakit kap-karadır, iyice dikkat et, kendini karaya bulaştırma.
Kara kılkı başsız kılınçı saşı, işi küdgi barça kılınçı tuşı
Kara halkın hareketi başı-boş ve tabiati birbirini tutmaz, onun işi gücü de hep tabiati gibidir.
Yemekig bilirler karın todğusı, boğuzda adın yok olar kadğusı
Karınlarını doyurmak için yemeği bilirler, onların boğazdan başka bir kaygıları yoktur.
Negü ter eşitgil kara kılkını, sınap sözlegüçi kişi barkını
Tecrübeye dayanan ve yolundan hiç şaşmayan insan kara halkın tabiati hakkında ne der, dinle.
Kara kadğusı barça karnı üçün, bodun tevşigi barça boğuzı üçün
Kara halkın kaygısı hep karnıdır, onun çalışıp-didinmesi hep boğazı içindir.
Telim halklar öldi bu boğuzı üçün, kara yer katında yeyür ot öçün
Bir çok kimseler bu boğaz uğrunda canlarını vermişlerdir, şimdi de kara toprak altında peşimanlıkla ateş yerler.
Kara karnı todsa tili başsırar, basa tutmasa bek özi erk sürer
Kara halkın karnı doyarsa, ileri-geri konuşmağa başlar, iyice itaat altına alınmazsa, kendisi hâkim olmağa kalkışır.
Olarka yeme ök katıl ay kadaş, birü tur olarka yegü içgü aş
Ey kardeş, onlar ile de münâsebet kur, onların yiyecek ve içeceklerini eksik etme.
Tilin sözle yumşak negü kolsa ber, berigli alır kör anıñ asğı yer
Onlara karşı yumuşak dil kullan, ne isterlerse, ver, dikkat et, veren alır ve kârından istifâde eder.
Üküş sözleme söz serin til küdez, üküş sözlemiş söz suvı kaldı az
Çok söz söyleme, kendine hâkim ol ve dilini muhafaza et, çok söylenen sözün kıymeti kalmaz.
Negü ter eşitgil özin tutmış er, tilin bek tutuğlı bilig bilmiş er
Kendisine hâkim olan ve dilini sıkı tutan, bilgili insan ne der, dinle.
Sözüg barça söz tep çıkarma tilin, körü saknu sözle kerekin bilin
Her sözü söz diye ağzından çıkarma, lüzumlu olan sözü düşünerek ve ihtiyatla söyle.
Ukuşluğnı kördüm kör az sözledi, üküş sözledim tep ökündi yılın
Bir akıllı insan gördüm, az konuştu, fakat "çok konuştum" diye yıllarca peşiman oldu.
