Türk Bitig: Huş gayibdin yetüşti yahşı sözüm teberrük



Eski Türkçe Aslı (Latinize) Günümüze Aktarımı
HİKMET-18
Huş gayibdin yetüşti yahşı sözüm teberrükHoş gâipten yetişti, güzel sözüm teberrük;
Aşık bolsang ey tâlib riyâzetde beling bükAşık olsan ey tâlip, riyâzette belini bük.
Tün keçeler uhlamay yaş ornığa kanıng tökGeceleri uyumayıp yaş yerine kanını dök;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük
 
Arslan babam aydılar tâliblerde yok ihlâsArslan Baba'm dediler; tâliplerde yok ihlas;
Piring hâzır bolganda ne hacet Hızru İlyâsPirin hazır olduğunda ne gerek Hızır-İlyas?
Pirge kadem koyganda yâl aytma ğavsu’l-ğıyâsPir'e adım attığında anmayın gavsur-gıyas;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük
 
Talibmen dep ayturlar vallâh billâh nâ-insâf"Talibim" deyip söylerler, vallah, billah insafsız
Nâ-mahremge bakarlar közleride yok insafNâmahreme bakarlar, gözlerinde yok insaf;
Kişi mâlın yeyürler çün dilleri emes sâfKişi malını yiyerler, çünkü gönülleri değil sâf
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük
 
Pir hizmetin kılduk dep tâlibmen dep yürerler"Pir hizmetini kıldık"deyip "tâlibim"deyip yürürler;
Yiyip harâm harışnı kolbârığa urarlarYiyip haram, mekruhu, torbalarına vururlar
Közleride nemi yok halka içre kirerlerGözlerinde yaş yok, halka içine girerler
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Zâkirmen dep zar urar çıkmas köziden yaşıZâkirim deyip ağlar, çıkmaz gözünden yaşı;
Dilleride ğamı yok nâgeh ağrığay başıGönüllerinde gamı yok, her an ağrıya başı;
Mekr ü hîle kılurlar malûm Hudâğa işiOyun-hile kılarlar, mâlum Hüda ya işi;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Tâlibmen dep ayturlar könglide yok zerre nur‘Tâlibim’ deyip söylerler, gönlünde yok zerre nur;
Çın tâlibni sorsangız içi, taşı gevher, dürGerçek tâlibi sorarsanız, içi dışı gevher-inci
Hakk'a ayan sırları yemişleri safa nurHakk'a açık sırları, yedikleri safâ-nur
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Suretleri sufi-nakş kıyâmetdin korkmaslarGörünüşü sufiye benzer, kıyametten korkmazlar;
Fısk u fücur hâsılı günâhlardın hürkmeslerGünah ve haram hasılı, günahlardan ürkmezler
Riya tesbih elkinde yığlap yaşın tökmeslerRiya tesbihi elinde, ağlayıp yaşını dökmezler;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Babam sözlerini işitiniz teberrük.
 
Riyâ tesbih elkinde zünnâr yahşı bilsengizRiya tesbihi elinde, zünnar iyi bilseniz;
Hak rızâsı buturur ışk sevdasın kılsangızHak rızası budur aşk derdini eyleseniz
Işkın alıp mahşerde rüsvâ bolup tursangızAşkını alıp mahşerde rezil olup dursanız;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Işkka kadem koyğanlar Hak dîdârın körerlerAşka adım atanlar, Hakk cemalini görürler;
Musâ-sıfat mahşerde Hak'dın seval sorarlarMusâ gibi mahşerde Hakk'tan sual sorurlar;
Sermest bolup vaslıda Hû zikrini kurarlarSarhoş olup vuslatında Hu zikrini kurarlar;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Babam sözlerini işitiniz teberrük.
 
İnşâallâh işitkenni Hakdın tilep alurmenİnşaallah işiteni Hakk'tan dileyip alırım
Şeytân yolıdın alıp Hak yolığa salurmenŞeytan yolundan alıp Hakk yoluna salarım;
Meded kılsa Mustafa günâhların tilermenYardım etse Mustafa, günahlarını dilerim;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Babam sözlerini işitiniz teberrük.
 
Arslan babnı sorsangız peygamberge etibârArslan Babamı sorsanız, Peygamber'e saygılı
Sahabeler uluğı hâs bende-i kirdikârSahabeler ulusu, Rabb'in seçkin kulu
Yatkan yeri nâ-hemvâr bir kâze-i hârzârYattığı yeri perişan, bir diken kulübesi;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Çârşenbe kün eşitip nâgah hazret bardılarÇarşamba günü işitip ansızın Hazret vardılar;
Arslan bâbnıng üyige ol kün mihmân boldılarArslan Bâb'ın evine o gün misafır oldular
Yatkan yemi nâ-hemvâr körüp hayrân kaldılarYattığı yeri perişan görüp hayran kaldılar;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Ol Muhammed Mustafa turup duâ kıldılarO Muhammed Mustafa durup dua eylediler
Melâyikler âmin dep elkin açıp turdılarMelekler âmin deyip elini açarak durdular
Şundağ ümmet berding dep Hak şükrünü kıldılar"Şöyle ümmet verdin"deyip Hakk şükrünü eylediler
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Sahâbeler aydılar Arslan bâbdur atıngızSahabeler dediler: Arslan Baba'dır adınız
Arablarnı uluğı pâkizedür zâtıngızArapların ulusu, tertemizdir zâtınız
Terbiyet-i ten farz dedi farça salıp yattıngızTen terbiyesi farz dedi, parça salıp yattınız;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Babam sözlerini işitiniz teberrük.
 
Ahir zaman ümmetleri nakş kılur üylerinAhir zaman ümmetleri süslerler evlerini;
Nefs hevâğa kıvanıp bozar her dem huylarınNefs hevaya sevinip bozar her an huylarını;
Şân u şevketler birle ber-pâ kılur boylarınŞan ve şefkatler ile dik tutar boylarını;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Ahir zaman ümmetleri dünyâ fâni bilmeslerAhir zaman ümmetleri, dünya fâni, bilmezler;
Ketkenlerni körüben andın ibret almaslarGidenleri görerek ondan ibret almazlar;
Erenlerni kılğanın körüb közge ilmeslerErenlerin yaptığını görüp göze iliştirmezler
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Yahşı yollardın azıp yaman yolğa avuşkanİyi yollardan sapıp kötü yola savuşan
Şeytân-laîn pirim dep dâmeniğe yapuşkanLânetli şeytan pirim deyip eteğine yapışan,
Azâzilni pirim dep erte ahşam körüşkenŞeytana pirim deyip sabah akşam görüşen;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
İmân islâmın alıp ölmeymen dep külüşkenİman-İslâmını alıp, ölmem deyip gülüşen,
Ölmeymen dep dünyâda Mevlâm birle uruşkenÖlmem deyip dünyada Mevlâm ile vuruşan,
Gafillik birle her dem ömrini ber-bâd bergenGâfillik ile her an ömrünü boşa geçiren;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Vaktı yetse azrâil emânetni ber degeyVakti gelse, Azrâil, "Emaneti ver!" diyecek;
Şeytân-lain pirim dep cân bererde körüngeyLânetli şeytan, pirim diye, can verende görünecek,
İmân islâmın alıp hâl-ı dilin sormageyİmanını dinini alıp gönül halini sormayacak;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Tevbe kılsa tevbesin Mevlâm kabûl kılmageyTevbe kılsa, tevbesini Mevlâm kabul kılmayacak
Allah dese Hâcesi kolın tutup almageyAllah dese, Rabbi elini tutup almayacak
Cürm û isyân girihin pirge barıp çeçmegeyCürüm ve isyan düğümünü pire varıp çözmeyecek
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Yetti yaşda Arslan Bâb Türkistanğa keldilerYedi yaşta Arslan Baba Türkistan'a geldiler
Başım koyup yığladım hâlim körüp küldilerBaşımı koyup ağladım, halimi görüp güldüler
Ming bir zikrin örgetip mihribânlığ kıldılarBinbir zikrini öğretip merhamet eylediler;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Kelâm kıldım hurmâdın menge vahşet kıldılarSöz eyledim hurmadan bana hiddetlendiler
Ey bi-edeb gödek, dep asâ alıp sürdiler"Ey edepsiz çocuk" deyip asa alıp kovdular
Vahşetidin korkmadım menge bakıp turdılarHiddetinden korkmadım, bana bakıp durdular
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Ağzıng açkıl ey gödek emânetin bereyimAğzını aç ey çocuk, emanetini vereyim;
Mezesini yutmadım aç ağzıngğa salayımÖzünü yutmadım, aç ağzına koyayım
Hak Resülnı buyruğın ümmet bolsam kılayımHak Rasülün buyruğunu ümmet olsam, işleyeyim"
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Ağzım açtım saldılar hurmâ ıssı kıldı mestAğzımı açtım, koydular, hurma kokusu eyledi mest;
İkki âlemdin keçip va'llâh boldum Hak-perestİki dünyadan geçip vallah oldum Hakk-perest;
Hâce mollâ yığıldı alıp yördi dest-be-destŞeyh-molla toplandı, alıp yürüdüler el-ele
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Babam aydı "Ey balam teklif kılmadıng mengeBabam dedi: Ey oğlum, zorluk vermedin bana
Beşyüz yıldur kâmımda saklap erdim men senge"Beş yüz yıldır damakta saklar idim ben sana"
Mezesini siz alıp tilfın berdingiz menge"Özünü siz alıp kabuğunu verdiniz bana ;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Babam aydı "Ey balam kaşımda tur öleyimBabam dedi: "Ey yavrum, karşımda dur, öleyim;
Cenâzemni okup köm, cân tasadduk kılayımNamazını kılıp göm, canı tasadduk eyleyeyim
Meded kılsa Mustafa İlliyyin'ge kireyim"Yardım eylese Mustafa, İlliyyin Cennetine gireyim"
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Yığlap aydım "Ey baba yaş gödekmen bilmesmenAğlayarak dedim: Ey Baba, genç çocuğum bilemem
Gorungıznı kazsalar men köterip salalmasmenKabrinizi kazsalar ben götürüp koyamam
Hak Mustafa sünnetin gödekmen bilelmesmen"Hakk Mustafa sünnetini, çocuğum, bilemem;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Babam aydı "Ey balam melâyikler yığılğayBabam dedi: Ey yavrum, melekler toplanacak
Cebrâil imâm bolup özgeler tâbi bolğay;Cebrâil imam olup, diğerleri tâbi olacak;
Mikâilu İsrâfil köterip gorga koyğay"Mikâil ve İsrâfil kaldırıp kabre koyacak;
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.
 
Kul Hâce Ahmed sözüngni nâdanlarğa aytmağılKul Hoca Ahmed, sözünü cahillere söyleme
Sözni aytıp nâdanğâ pûçek pulğa satmağılSöz söyleyip, cahile, değersiz pula satma
Açdın ölseng nâmerddin hergiz minnet tartmağılAçlıktan ölsen bile, nâmerdden asla minnet çekme
Arslan babam sözlerin işitingiz teberrükArslan Baba'm sözlerini işitiniz teberrük.