Seher vakti kalkıp ağlayıp, feryad eyle

Baş Divan-ı Hikmet

---

Eski Türkçe Aslı (Latinize)	Günümüze Aktarımı
HİKMET-139
Seher vaktde kobup yığlab nâle eyle	Seher vakti kalkıp ağlayıp, feryad eyle;
Nâlişingdin yer ü kökler nevâ kılsun	Feryadından yer ve gökler neva eylesin
Hakka sığnıp köz yaşıngnı jâle eyle	Hakk'a sığınıp göz yaşını çağlayan eyle;
Andın songra Hak derdingge devâ kılsun	Ondan sonra Hakk derdine deva eylesin.
Çın derdlikni Allah süyüp bendem dedi	Gerçek dertliyi Allah sevip kulum dedi
Üç yüz altmış bakıp anı gamın yedi	Üç yüz altmış bakıp onun gamını yedi
Melayikler yaşın alıp tuhfe kıldı	Melekler yaşını alıp armağan eyledi
Kan yığlagıl yaşıng alıp güvah kılsun	Kan ağla yaşını alıp tanık eylesin.
Yüz ming günâh sâdır boldı bilelmeding	Yüz bin günah işlendi, bilemedin;
Tevbe kılıp dergâhığa kelelmeding	Tevbe eyleyip dergâhına gelemedin;
Hizmet kılıp yahşı duâ alalmadıng	Hizmet eyleyip iyi dua alamadın;
Yazuklardın seni ne dep suvâ kılsun	Günahlardan seni ne diye suva eylesin?
Bu âlemde resvâ bolup kan yutmasang	Bu âlemde rezil olup kan yutmasan,
Şeriatda tarikatda pir tutmasang	Şeriatte, tarikatte pir tutmasan,
Hakikatda cân u tendin pâk ötmeseng	Hakikatte candan, tenden tam geçmesen,
Gaflederdin seni ne dep cüdâ kılsun	Gafletlerden seni ne diye ayrı eylesin?
Erenlerni kılğanların kılalmasang	Erenlerin yaptıklarını yapamasan,
Pirsiz yürüp vird ü evrâd bilelmeseng	Pirsiz yürüyüp vird ve evrad bilemesen.
İsti'anet tilep duâ alalmasang	Yardım dileyip dua alamasan,
Hâs buzruklar seni ne dep duâ kılsun	Seçkin ulular sana ne diye dua eylesin?
Dâm-ı tezvir koyup halknı yoldın urdung	Tezvir ağı koyup halkı yoldan çıkardın
Şeyhlik kılıp riyâ birle dükân kurdung	Şeyhlik kılıp riya ile pazar kurdun;
İşret kılıp şeytân birle devrân sürdüng	Gönül eğlendirip şeytan ile devran sürdün
Didarığa seni ne dep revâ kılsun	Cemaline sen ne diye lâyık eylesin?
Lutfu kerem Hak yarattı sizler üçün	Lütuf ve keremi Hakk yarattı sizler için
Can-u dilde hizmet kılmay sizler zebun	Can ve gönülde hizmet eyleyip sizler alçak
Allah üçün bahs etermen tapkun sahun	Allah için bahsederim bulasın sahun
Napaklarga ne dep lutfın âtâ kılsun	Temiz olmayanlara ne diye lütfunu hediye eylesin?
Keçe yatmay hâb-ı gaflet harâm kılsa	Gece yatmayıp gaflet uykusunu haram eylese
Zikr-i kalb u zikr-i sırnı tamâm kılsa	Kalb zincirini, sır zikrini tamam eylese
Ming bir atın tesbih etip kelâm kılsa	Bin bir adını tesbih edip söz eylese
Bende ne dep dergâhığa hatâ kılsun	Kul ne diye dergâhına hata eylesin?
Emr-i marûf nehy-i münker bilip kılsa	Emr-i mâruf, nehy-i münker bilip eylese,
Yatsa kobsa bir Hudanı hâzır bilse	Yatsa, kalksa bir Allah’ı hazır bilse
Tâ ölgünçe Hâcesiğe hizmet kılsa	Ölene kadar Rabbine hizmet eylese
Kuvvet berür anı ne dep dütâ kılsun	Kuvvet verir, onu ne diye iki büklüm eylesin?
Bi-namâz u bi-tâatke bermez kuvvet	Namazsıza, ibadetsize vermez kuvvet;
Fe'li zaif özi mayûb bermez himmet	Ameli zayıf, kendisi ayıplıya vermez himmet;
Rızkı nâkıs özi nâ-cins körmey devlet	Rızkı noksan, kendisi soysuz olan görmeye devlet;
Ol fâsıknı dilin ne dep safâ kılsun	O fasıkın gönlünü ne diye safâ eylesin?
Hayf âdem öz kadrini özi bilmez	Yazık, insan kendi kadrini kendi bilmez;
Menlik kılıp yahşılarnı közge ilmez	Benlik kılıp iyileri göze iliştirmez
Hû sohbetin kurgan yerge kaçıp kelmez	Hû sohbetini kuran yere kaçıp gelmez;
Ol bi-vefa ahde ne dep vefâ kılsun	O vefasız ahde ne diye vefa eylesin?
Adem olur fakîr bolup yerde yatsa	İnsan odur, fakir olup yerde yatsa,
Tufrak-sıfat âlem anı basıp ötse	Toprak gibi âlem onu basıp geçse,
Yûsuf-sıfat birâderi kul dep satsa	Yusuf gibi kardeşi köle diye satsa;
Kulnı kulı ol kün ne dep hevâ kılsun	Kulun kulu, o gün ne diye heva eylesin?
Şevki zevki muhabbetdin ayân kılğıl	Şevki, zevki muhabbetten ayân eyle
Aşıklarga ışk otıdın beyân kılğıl	Aşıklara aşk ateşinden beyan eyle
Hârlık zârlık meşakkatnı nişân kılğıl	Hor görülme-ağlama, meşakkatı nişan eyle
Çın âşıklar otdın ne dep hazer kılsun	Gerçek âşıklar ateşten ne diye çekinsin?
Allah deban otka kirdi Halilullâh	Allah diyerek ateşe girdi Halilullah
Oşal otnı bostân kıldı körüng Allah	O ateşi bostan kıldı, görün, Allah
Boynın kısıp yığlab aytdı Şey'en li'llâh	Boyun büküp ağlayıp dedi: "Şey'en li’llâh"
Fakir miskin unda ne dep heva kılsun	Fakir, miskin orada ne diye heva eylesin?
Hakk'a âşık sâdıkları yürür hılvet	Hakkâ âşık sâdıkları yürür yalnız
Tangla barsa Hakk kaşıda körer izzet	Sabaha varsa, Hak önünde görür izzet
Cennet kirip didâr körer ayş u râhat	Cennete girip cemal görür, ikram ve rahat
Pinhân yürer halkka ne dep riyâ kılsun	Gizli yürür, halka ne diye riya eylesin?
Kul Hâce Ahmed derd-i hâlet peydâ kılğıl	Kul Hoca Ahmed, halet derdi peyda eyle
Cân u dilni Hak yolıda şeydâ kılğıl	Can ve gönlü Hakk yolunda tutkun eyle
Derdin tartıp rûz-ı mahşer gavğa kılğıl	Derdini çekip mahşer günü kavga eyle
Derd bolmasa Mevlam kimge şifâ kılsun	Dert olmasa, Mevlâ'm kime şifa eylesin?..