Eski Türkçe Aslı (Latinize) | Günümüze Aktarımı |
HİKMET-102 | |
Sübhân İzim fermân kılsa kudret birle | Sübhan Rabb'im ferman eylese kudret ile; |
Aşıkları gavğa kılıp yürür bolğay | Aşıkları kavga eyleyip yürür olur. |
Mahşergâhda efğân kılıp yaşın töküp | Mahşer yerinde figan eyleyip, yaşını döküp |
Elge özin gümrâh kılıp yürür bolğay | Ele kendini günahkar gösterip yürür olur. |
| |
Halk içinde resvâ yürür özin bilmez | Halk içinde rezil yürür, kendini bilmez; |
Nâdânlarnı sohbetidin kaçıp bilmez | Cahillerin sohbetinden kaçmayı bilmez; |
Ol sebebdin erenlerni bûyı kelmez | O sebepten erenlerin kokusu gelmez; |
Közde yaşın nevâ kılıp yürür bolgay | Gözde yaşını dökerek yürür olur |
| |
Aşıklarnı Hak kaşıda yüz nâzı bar | Aşıkların Hakk karşısında yüz nâzı var |
Na'ra tartsa zerre hergiz kalmaz yanar | Nâra çekse, zerre aslâ kalmaz, yanar |
Ruze namâz tesbihleri Perverdigâr | Oruç, namaz, tesbihleri “Allah “; |
Bâtınların göyâ kılıp yürür bolğay | Batınlarını söyler kılıp yürür olur. |
| |
Vahşi yanglığ çöller ara kılğay vatan | Vahşi gibi çöller içinde eyler vatan; |
Sahrâlarda hemrâhları zâğ u zâğân | Sahralarda yoldaşları karga ve çaylak; |
Hâcet ermes âşıklarğa bağ u çemen | Hacet değil âşıklara bağ ve çemen; |
Hızru İlyas hemrâh kılıp yürür bolğay | Hızır İlyas yoldaş kılıp yürür olur. |
| |
Aşıklarnı köz yaşıdur bağ u bostân | Aşıkların göz yaşıdır bağ ve bostan; |
Bunda sayrar aled-devam hezar destan | Bülbülleri söyler devamlı binlerce destan; |
Zâhirlerin buzup yürür hâne veyran | Dışlarını bozup yürür, hane viran; |
Hak kudretin inşâ kılıp yürür bolğay | Hakk kudretini söyleyerek yürür olur. |
| |
Bi-hud bolup küyüp yürer mest ü hayrân | Şuursuz olup, yanıp yürür mest ve hayran; |
Allah teyu közde yaşı bağrı biryân | "Âllah" diye gözde yaşı, bağrı biryan; |
Na'ra urup feryâd etip kılur efğân | Nâra vurup feryad edip eyler figan |
Allah yâdın senâ kılıp yürür bolğay | Allah zikrini niyaz eyleyip yürür olur. |
| |
Kâdir İgem kudret birle sulh eylese | Kadir Melik’im kudret ile sulh eylese, |
Cennet içre kirer âşık emr eylese | Cennet içine girer âşık emr eylese, |
Na'ra tartıp feryâd etip vird eylese | Nara çekip, feryad edip vird eylese, |
Mey nûş etip semâ kılıp yürür bolğay | Mey içerek, sema eyleyip yürür olur. |
| |
Keçe kündüz yığla dâim bir dem tınmay | Gece gündüz ağla daima bir an dinmeden, |
Tildin Allah yâdın aytıp harıp kalmay | Dilden Allah yâdını söyleyip yorulup kalmadan |
Közde yaşı akmas hergiz bağrı küymey | Gözde yaşı akmaz aslâ bağrı yanmadan; |
Yaşın alıp güvâh kılıp yürür bolğay | Yaşını alıp tanık eyleyip yürür olur. |
| |
Muhabbetni Burâk'ını minip yürgen | Muhabbetin Burak’ın binip yürüyen, |
Andağ âşık tarikatda cevlân kılgan | Öyle âşık tarikatte dolaşan |
Sır şarâbın içip ezel rûhı kangan | Sır şarabını içip ezelde ruhu kanan, |
Işk bâbıda nida kılıp yürür bolğay | Aşk kapısında seslenip yürür olur. |
| |
Duzah içre kirse âşık pervâ kılmaz | Cehenneme girse âşık, perva eylemez |
Körüp bilip mâl mülkini kolğa almaz | Görüp, bilip mal ve mülkünü ele almaz; |
Hûr u kusûr ğılmânlarnı közge ilmez | Huri, köşkler, gılmanları göze iliştirmez |
Feryâd etip gavğâ kılıp yürür bolğay | Feryad edip kavga kılıp yürür olur. |
| |
Kahhâr İgem kudret birle nidâ kılsa | Kahhar Melik'im kudret ile nidâ eylese |
Didâr üçün küygenlerim kel, kel dese | Cemal için yananlarım, "gel gel" dese, |
Köz yaşını akkuzuban feryâd kılsa | Göz yaşını akıtarak feryad eylese |
Akl u huşum dânâ kılıp yürür bolğay | Akıl ve şuurunu bilge eyleyip yürür olur. |
| |
Rahman İgem rahmi birle nida kılgay | Rahman Melik'im rahmeti ile nidâ eyler; |
Asi câfi ümmetlerni halın sorgay | Asi, câfi ümmetlerin halini sorar; |
Rûz-ı mahşer didârını atâ kılgay | Mahşer günü cemalini armağan eyler |
Cân u dilni fedâ kılıp yürür bolğay | Can ve gönlünü feda eyleyip yürür olur. |
| |
Rahmân İgem rahmı birle nidâ kılgay | Rahman Melik'im rahmeti ile nida eyler |
Hazin nidâ eştip aşık cânı kirgey | Hazin nida işitip âşık canı yanar; |
Saffan saffan bolup âşık baş kötergey | Saf saf olup âşıkları baş kaldırır |
Işk özin yektâ kılıp yürür bolğay | Aşk kendini tek eyleyip yürür olur. |
| |
Hakknı tapgan divâneler bihûş sözler | Hakk'ı bulan divaneler şuursuzca konuşur |
Derd-i hâlet peydâ kılıb yürür bolgay | Derd halini ortaya çıkarıp yürür olmalı |
Makamları bülend makam Arşnı közler | Makamları yüce makam Arş'ı gözler |
Halka özin resvâ kılıb yürür bolgay | Halka kendini rüsva eyleyip yürür olmalı |
| |
Eldin kaçıb tağ çölini kılğay vatan | Yurttan kaçıp dağ çölünü eyleyince vatan |
Çöller ara hemrâhları zağ u zağan | Çöller içinde yoldaşları karga ve çaylak |
Keter bolsa çörek dikeni angâ kefen | Gider olsa çörek dikeni ona kefen |
Türlük vahşi hemrâh kılıb yürür bolgay | Türlü vahşi hayvanı yoldaş kılıp yürür olmalı |
| |
Mundağ bolmay can maşukın tabıb bolmaz | Böyle olmayınca can dostunu bulmak olmaz |
Bu yollarnı ukbası köp şib bolmaz | Bu yolların kaygısı çok acele olmaz |
Candın keçmey vahdet meydin içib bolmaz | Candan geçmeyince vahdet meyini içmek olmaz |
Mey nûş etib sema kılıb yüriır bolgay | Mey içerek sema eyleyerek yürür olmalı |
| |
Cânânnı tapgan kişi özin bilmez | Canânı bulan kişi özünü bilmez |
Alem halkı tâlib bolsa kaçıb kelmez | Alem halkı talip olsa kaçıp gelmez |
Yüzming nâsih bolsa anıng pendin almaz | Yüzbin nasihatçı olsa onun öğüdünü almaz |
Elge özin rüsva kılıb yürür bolgay | Yurda özünü rüsva eyleyip yürür olmalı |
| |
Yüz ming âşık yansa küyse bolur hürrem | Yüz bin aşık yansa yakılsa olur mutlu |
Hakk yâdını her kim aytsa bolur hemdem | Hakk zikrini her kim dese olur dostu |
Rûz-ı mahşer didârığa bolur mahrem | Mahşer günü cemaline olur sırdaş |
Cân u iman fedâ kılıb yürür bolgay | Can ve imanını feda eyleyip yürür olmalı |
| |
Allah üçün canın bergen zâyi kalmaz | Allah için canını veren boşa vermez |
İki âlem anga bostan hergiz ölmez | İki cihan ona bostan asla ölmez |
Çın âşıknı sırrı pinhân halk bilelmez | Gerçek aşığın sırrı gizlidir halk bilemez |
Közyaşını güvah kılıb yürür bolgay | Gözyaşını tanık eyleyip yürür olmalı |
| |
Aşık ölmes kurâ bolmas ışkı civan | Aşık ölmez kör olmaz aşkı taze |
Halk içinde ağzı handan küyer pinhan | Halk içinde ağzı güler yanar gizli |
Çöller kezib yollar yürüb "Hakk Lâ mekan' | Çöller gezip yollar yürüyüp "Hakk la-mekan" |
Hakk ışkını senâ kılıb yürür bolgay | Hakk aşkını yakararak yürür olmalı |
| |
Işk bağını kezgen âşık özin bilmez | Aşk bağını gezen aşık özünü bilmez |
Keçe kündüz mest ü hayran özge kelmez | Gece-gündüz mest ve hayran kendine gelmez |
Köz ister halâyıka ülfet bolmaz | Göz ister kullara yakınlık duymaz |
Hakk vaslını renah kılıb yürür bolgay | Hakk vaslını maksat eyleyip yürür olmalı |
| |
Çın derdlikler biderdlikni közge ilmez | Gerçek dertliler dertsizliği göze almaz |
Zâhid âbid meslekleri tilge almaz | Zâhid-âbid mesleklerini dile almaz |
Fayda körse ışksızlarnı nazar kılmaz | Fayda görse aşksızlara bakış iliştirmez |
Çın derdlikge devâ kılıb yürür bolgay | Gerçek dertliye deva eyleyip yürür olmalı |
| |
Aşıklarnı bilgenlerin halk bilelmez | Aşıkların bildiklerini halk bilemez |
Hur ğılman cümle melek hayl kilelmez | Huri, gılman bütün melekler yanına gelemez |
"Sekahüm Rabbihüm"ni arzu kılmaz | "Sekahüm rabbihüm"i arzu eylemez |
Didârığa vefa kılıb yürür bolgay | Cemaline vefa eyleyip yürür olmalı |
| |
Hûr ğılman "entahur"dın alıb kelgey | Huri, gılman "entahur"dan alıp gelince |
Rıdvan melek kadeh sunub tazim kılgay | Rıdvan melek kadeh sunup hürmet eyleyince |
Aşıkları közin yumub bihuş bolgay | Aşıkları gözünü yumup şuursuz olunca |
Va üstüka deb içinde yürür bolgay | "Va üstüga" deyip içinde yürür olmalı |
| |
Hakk temaşa kılıb anga rahmet kılğay | Hakk temaşa eyleyip ona rahmet eyleyince |
Gor içinde pertev salıp şefkat kılğay | Kabir içinde nur yollayıp şefkat eyleyince |
Yetmiş ferig melaikni ülfet kılğay | Yetmiş bölük melekleri yakınlaşınca |
Lutfu kerem âtâ kılıb yürür bolgay | Lütuf ve kerem armağan eyleyip yürür olmalı |
| |
Aşık küyer candın küyer Hakk'nı süyer | Aşık yanar candan yanar Hakk’ı sever |
Allah üçün dünya ukbın talak koyar | Allah için dünya kaygısını boşlar |
Bağrın teşib başdın ayağ kanğa boyar | Bağrını deşip baştan ayağa kana boyar |
Aşık uruban yekta kılıb yürür bolgay | Aşık olup tek eyleyip yürür olmalı |
| |
Eya dostlar ışk ehlini samanı yok | Ey dostlar aşk ehlinin serveti yok |
Deva sormang ışk derdini devası yok | Deva sormayın aşk derdinin devası yok |
Bu yollarda aşık olsa tavanı yok | Bu yollarda aşık olsa dönüşü yok |
Cannı tendin cüda kılıb yürür bolgay | Canı bedenden ayrı eyleyip yürür olmalı |
| |
Teni cüda otda koygan canı özge | Bedeni büyük ateşte bırakan canı başka |
Hikmet okur talib bolub yetse sözge | Hikmet okur talip olur yetse söze |
Kimni körse izin alıb sürer közge | Kimi görse izini alıp sürer göze |
Akl u huşın dânâ kılıb yürür bolgay | Akıl ve şuurunu bilge eyleyip yürür olmalı |
| |
Bul hevesni teni küyse canı küymez | Heveskarı bedeni yansa canı yanmaz |
Ol sebebdin ışk kadriğe yetib bolmaz | O sebepten aşkın değerine yetip olmaz |
Erenler sohbetiğe kaçıb kelmez | Erenler sohbetine kaçıp gelmez |
Zikr dua riya kılıb yürür bolgay | Zikir, dua riya eyleyip yürür olmalı |
| |
Bu alemdin süva kılğan Allah özi | Bu alemden ayrı eyleyen Allah özünü |
Ey ümmetler Hak Mustafa aytgan sözi | Ey ümmetler Hakk Mustafa'nın dediği sözü |
Ruz-ı mahşer ruşen bolgay Hakka yüzi | Mahşer günü aydın ola Hakk'a yüzü |
Din dillay ruşen kılıb yürür bolgay | Din yolunda aydın eyleyip yürür olmalı |
| |
Aşıklarnı tirik ölgen canı cüda | Aşıkların diri ölen canı ayrı |
Pervaz kılıb uçay dese saklar Hüda | Kanat çırpıp uçayım dese esirger Allah |
Din dillazı ruşen tutub bolsa bina | Din gönlünü aydınlatıp tutup olsa tamam |
Aşıkları hayran bolub yürür bolgay | Aşıkları şaşkın olup yürür olmalı |
| |
Aşık bolup hikmet aytdı Kul Hâce Ahmed | Aşık olup hikmet söyledi Kul Hoca Ahmed; |
Sıdkı birle işitkenge yüz ming rahmet | Sıdkı ile işitene yüz bin rahmet; |
İmân atâ kılğay Tengrim tâc u devlet | İman armağan eyler Allah'ım, tâc ve devlet; |
Aşık dilin safâ kılıp yürür bolğay | Aşık gönlünü safâ eyleyip yürür olur. |