Alp Er Tunga Destanı
Divânu Lügati't-Türk'de yer alan Alp Er Tunga destanı.
Alp Er Tunga öldi mü
Alp Er Tunga öldü müIsız acun kaldı mu
Kötü dünya kaldı mıÖdlek öçin aldı mu
Zaman öcünü aldı mıEmdi yürek yırtılur
Şimdi yürek yırtılırÖdlek yırag közetti
Zaman fırsat gözettiOgrı tuzak uzattı
Gizli tuzak uzattıBegler begin azıttı
Beyler beyini azıttıKaçan kalı kurtulur
Kaçan nasıl kurtulurUlşıp eren börleyü
Uluşup erler kurtlaşırYırtıp yaka urlayu
Yırtıp yaka bağırışırSıkrıp üni yurlayu
Islık ünü (sesi) ağlaşırSıgtap közi örtülür
Yaşarıp gözleri örtülürBegler atun argurup
Beyler atlarını yorupKadgu anı turgurup
Kaygı onları durdurupMengzi yüzi sargarup
Benizi yüzü sararıpKörküm angar törtülür
Sanki safran sürülürÖdlek arıg kevredi
Zaman tümden gevrediYunçıg yavuz tavradı
Zayıf-kötü güçlendiErdem yeme savradı
Erdem yine azaldıAcun begi çertilür
Dünya beyi yok olurÖdlek küni tavratur
Zaman günü tez geçerYalnguk küçün kevretür
İnsanın gücünü gevretirErdin acun sevritür
İnsanı dünyada seğreltirKaçan takı ertilür
Kaçan dahi kurtulmazBilge bögü yançıdı
Bilge-alim perişanAcun atı yençidi
Dünya atı gemlendiErdem eti tınçıdı
Erdem eti çürüdüYerge tegip sürtülür
Yere değip sürtülürÖgreyüki mundak ok
Hayatın düzeni böyleMunda adın tıldak ok
Bundan ötesi bahaneAtsa acun ograp ok
Atsa dünyaya uğrayıp okTaglar başı kertilür
Dağların başı kertilirKönglüm için örtedi
Gönlümün içini yaktıYitmiş yaşıg kartadı
Yetmiş yaşa kocalttıKiçmiş ödik irtedi
Geçmiş zamanı arattıTün kün keçip irtelür
Gece-gündüz aratır.
Kutadgu Bilig #277'de, Alp Er Tunga hakkında şöyle bir kısım geçer;
Bu Türk Beglerinde atı belgülük
Bu Türk beğlerinden adı belliTunga Alp Er idi kutı belgülük
Tunga Alp Er idi kutu belliBedük bilgi birle öküs erdemi
Büyük bilgi ile yüksek erdemiBiliglig ukuslug bodun ködremi
Bilgili akıllı halkın seçkiniTacikler ayur âni Afrasyab
Tacikler derler ona AfrasiyabBu Afrasyap tutdi iller talab
Bu Afrasiyab tuttu iller fethedip
Orhun Yazıtları, Kültiğin Anıtı #K7'de Alp Er Tunga hakkında şöyle bir dize geçer;
...BİR: OGuŞ: aLPagU: ON: eRiG: TOŊA TİGiN: YUGINDA: eGiRiP: ÖLüRTüMüZ:... ...bir oğuşu alp on eri, [Alp er] Tonga Tigin'in yuğunda (ölüm töreninde) çevirip öldürdük... |